Trong những năm qua, hệ thống lưu trữ mạng NAS ngày càng có nhiều người, nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ sử dụng. NAS được xem như hệ thống lưu trữ dữ liệu vô cùng an toàn nhưng cũng khó tránh khỏi tình trạng NAS bị mất dữ liệu. Vậy giải pháp gì khi NAS bị mất dữ liệu? hay cách cứu dữ liệu từ hệ thống Nas như thế nào?
1. NAS là gì?
NAS được viết tắt của Network Attached Storage. NAS được biết đến là thiết bị lưu trữ mạng, là thiết bị lưu trữ dữ liệu có một hoặc nhiều ổ cứng kết nối với nhau qua mạng Lan. NAS được kết nối Internet qua cổng Ethernet và Wifi cho phép người dùng lưu trữ, chia sẻ file… từ bất cứ nơi đâu trên bất kỳ thiết bị nào chỉ cần kết nối mạng.
NAS được hiểu như hệ thống Server thu nhỏ, có hệ điều hành chạy riêng có chip, ram, có các khay để lắp ổ cứng, các ổ cứng được cấu hình Raid với nhau (Raid0, Raid1, Raid5, Raid6, Raid10).
2. Tại sao sử dụng NAS để lưu trữ dữ liệu?
Như đã nói ở trên, hiện nay có rất nhiều người dùng lựa chọn thiết bị vậy NAS, bởi vì:
• Chi phí chi cho thiết bị NAS thấp hơn rất nhiều so với Server
• Dễ vận hành (nhiều doanh nghiệp nhỏ không thuê nhân viên IT vẫn có thể sử dụng được)
• Có khả năng phát triển cùng với nhu cầu lưu trữ của các doanh nghiệp nhỏ
• Trong quá trình hoạt động không gây ra tiếng ồn như server và không không nóng.
• Với thiết kế nhỏ gọn, không chiếm không gian sử dụng.
• Có thể tự động sao lưu dữ liệu
• Có thể đáp ứng được nhu cầu của các doanh nghiệp nhỏ và vừa
• Có thể truy cập dễ dàng mọi lúc và mọi nơi chỉ cần kết nối mạng
• NAS là thiết bị an toàn và đáng tin cậy cho người dùng. Do được cấu hình Raid các ổ cũng với nhau. Ngoài ra một số dòng NAS như Synology còn có các khả năng quay lại các phiên bản dữ liệu trước đây. (VD: Ngày 5/12 NAS bị nhiễm mã độc do virus tấn công mã hóa dữ liệu, thì trên ứng dụng của NAS Synology có thể quay lại thời điểm chưa bị virus mã hóa là ngày 4/12 hoặc các ngày trước đó)
• Tăng dung lượng lưu trữ.
Chính vì NAS có nhiều ưu điểm vượt trội nên lượng người sử dụng tăng lên ngày càng nhiều, đồng thời cũng rất khó tránh khỏi các nguyên nhân dẫn đến NAS bị mất dữ liệu.
3. Nguyên nhân phổ biến khiến cho NAS bị mất dữ liệu.
– Hệ thống lưu trữ bị hỏng:
Các hệ thống NAS thường sử dụng các mảng RAID để lưu trữ dữ liệu, và thiết bị NAS cũng sử dụng nhiều ổ đĩa cứng để tạo thành không gian lưu trữ dữ liệu. Raid 1 và Raid 5 là 2 Raid phổ biến cho thiết bị NAS, tất cả các nguyên nhân liên quan đến lỗi hệ thống Raid hoàn toàn có thể ảnh hưởng đến hệ thống lưu trữ NAS dẫn đến NAS bị mất dữ liệu. Một số lý do như: Hỏng từ 2 ổ cứng (đối với Raid1,5,6,10) hỏng 1 ổ cứng (đối với Raid0 hoặc không Raid) lỗi main, rebuild, thay đổi kích thước, bị chết do tác động vật lý, hỏng hóc do tuổi thọ lâu, do lỗi từ nhà sản xuất, do hỏng bộ điều khiển Raid, virus xâm nhập, hacker cố tình tấn công…
Xem thêm: Hướng dẫn lựa chọn Raid an toàn cho máy chủ
– Lỗi phần mềm NAS:
Phần mềm của hệ thống NAS thường kèo dài đến hàng trăm megabyte và lên tới vài gigabyte dữ liệu. Việc quản lý Raid, kiểm soát phân phối, và thực hiện các giao thức (ví dụ như windows, SMB, AppleTalk, NFS…) được tích hợp chung lại nên dẫn đến phần mềm bị lỗi. Theo kinh nghiệm của các chuyên gia có bề dày kinh nghiệm, thì quá trình cập nhật phần mềm đặc biệt nguy hiểm đến dữ liệu. Các dữ liệu trong thiết bị hoàn toàn có thể biến mất nếu thực hiện cập nhật phần mềm NAS.
4. Giải pháp khi NAS bị mất dữ liệu
Nhiều bạn mất dữ liệu NAS thường sẽ tự mày mò tải các phần mềm được giới thiệu trên mạng hay Rebuild lại Raid nhưng cách đó tỷ lệ không cao rất dễ dẫn đến lợi bất cập hại. Bất kỳ lúc nào bạn gặp phải trường hợp cần cứu dữ liệu NAS thì giải pháp tốt nhất:
• Liên hệ với trung tâm cứu dữ liệu NAS, Server uy tín
• Gửi thiết bị hoặc tháo ổ cứng (đánh số thứ tự vị trí các khay) mang trực tiếp đến trung tâm/ công ty cứu dữ liệu.
• Thiết bị của bạn sẽ được kiểm tra và được báo tình trạng cũng như báo giá từ 20 – 30 phút.
• Nhiều công ty cứu dữ liệu sẽ tính chi phí kiểm tra, nhưng riêng với Computer Hardware & Data Recovery thì sẽ không tính phí kiểm tra. Khi cứu được dữ liệu, bạn kiểm tra nếu cảm thấy hài lòng và đồng ý copy dữ liệu thì mới thực hiện thanh toán chi phí.
Cứu dữ liệu NAS là quá trình thực hiện rất phức tạp, khi bị mất dữ liệu cho bất kỳ lý do gì thì bạn cũng không nên tự ý cài đặt phần mềm thứ 3 hoặc Rebuild lại Raid, nó sẽ làm cho việc cứu dữ liệu NAS trở nên khó khăn rất nhiều, có thẻ sx bị mất dữ liệu. Tốt nhất là dừng ngay quá trình sử dụng thiết bị khi NAS bị mất dữ liệu. Có thể cứu dữ liệu NAS bị mất cấu hình, bị xóa, bị lỗi… nhưng với dữ liệu bị ghi đè thì không có cách nào để lấy lại nên dừng sử dụng thiết bị là điều kiện tiên quyết cho mọi người dùng khi làm mất dữ liệu.